کابوسی با طعم خردل

این فقط یک خبر ساده نیست،هرچند که سکوت مدافعان حقوق بشر در زمانی که سربازان ایرانی در جبهه‌ها با گازهای شیمیایی عراق زمین گیر می‌شدند نشان می دهد که اینها برای آنان یک اتفاق ساده است.

دکتر گوستاواندرسون که یکی از اعضای گروه حقیقت یاب سازمان ملل در زمینه بمیاران شیمیایی عراق علیه ایران بود در مقاله آغازین کتاب،«جنگ شیمیایی عراق علیه ایران به روایت اسناد سازمان ملل متحد» نوشته است: «پس از استراحت شبانه کوتاهی در هتل آزادی عازم بیمارستان لبافی‌نژاد شدیم تا تعدادی از مصدومان جنگ شیمیایی را معاینه و با آنان مصاحبه کنیم، در آن جا بود که ما توانستیم آثار وحشتناک سلاح‌های شیمیایی را ببینیم.

افرادی با علائم مشخص شبیه عوارض گاز خردل مانند تاول‌های بزرگ پوستی برخی مصدومان به طرز رقت آوری دچار سوختگی پوست شده بودند و بسیاری از آنان صدماتی درچشم‌ها و سیستم تنفسی خود داشتند.

همچنین چندین کودک را دیدیم که جراحات شدیدی داشتند و این نشان می‌داد که قربانیان جنگ نه فقط سربازان بلکه غیر نظامیان هم هستند بازدید از آن مرکز برای همه بسیار متاثر کننده بود و مرا بسیار غمگین و مایوس کرد. »

دکتر گوستاواندرسون عضو گروه حقیقت یاب سازمان ملل در بخش دیگری از مقدمه این کتاب که در آن نمونه‌های بسیار زیادی از مکاتبات و اسناد مختلف در خصوص استفاده غیر قانونی رژیم صدام از سلاح‌های شیمیایی و غیر متعارف علیه رزمندگان و نیز غیرنظامیان به ویژه زنان و کوکان بی‌دفاع ایران به چشم می‌خورد اعتراف می کند: در سال 1988 یک بار دیگر از من خواسته شد تا درتیم کارشناسان سازمان ملل برای بررسی ادعای کاربرد سلاح‌های شیمیایی شرکت نمایم، اما این بار من این درخواست را رد کردم چرا که احساس نمودم ازتیم سازمان ملل در یک بازی سیاسی استفاده شده است.

این کارشناس- دیپلمات سازمان ملل در کتاب،«جنگ شیمیایی عراق علیه ایران به روایت اسناد سازمان ملل متحد»  که نمونه‌های متعددی از گزارش‌های بازرسان و تیم‌های حقیقت‌یاب سازمان ملل مبنی بر به کارگیری سلاح‌های کشنده توسط رژیم صدام و برخی از آثار سلاح‌های شیمیایی که منحصرا در اختیار کشورهای غربی و اروپایی بوده است، به چاپ رسیده است فاش می کند: روی هم رفته پنج تیم کارشناسی سازمان ملل برای بررسی ادعای کاربرد سلاح‌های شیمیایی در ایران اعزام شد اما عراق هیچ گاه برای کاربرد سلاح‌های شیمیایی محکوم نشد، علی رغم اینکه این اقدام نقض پروتکل 1925 ژنو بود این سکوت و رضایت جامعه جهانی به صدام حسین فرصت داد که برنامه توسعه شیمیایی خود را ادامه دهد.

سربازان عراقی، قربانیان سلاح‌های شیمیایی ارتش عراق

اما این فقط سربازان ایرانی نبودند که قربانی حملات شیمیایی ارتش صدام شدند و مردم عراق نیز از هدیه کشورشان بی بهره نماندند؛ به کار گیری سلاح‌های شیمیایی یکی دیگر از جنایتهای رژیم صدام علیه ملت عراق بود.

انتشار اسنادی مبنی بر دستور صدام به بمباران شیمیایی نیروهای ارتش عراق فاش کرد که در ژوئن سال 1985، رژیم بعث عراق با هدف از بین بردن ترس ذاتی نیروهای خود، اقدام به استفاده از گاز خردل بر علیه این نیروهایش کرد و آن‌طور که در اسناد مشخص است، سعی نمود این بمباران شیمیایی را به جمهوری اسلامی ایران نسبت دهند.

این اسناد، حاوی 4 سند مربوط به دستورهای مقامات بلندپایه عراقی در این‌خصوص و همچنین یک سند به صورت پیوست است که در آن اهداف، مراحل و نتایج این اقدام تشریح شده است و از مجموعه 4 سند اول، نامه مقامات بلندپایه عراق به صدام آورده شده که پاراف موافقت صدام زیر این نامه مشهود است.

فهرست سلاح‌های غیرمجاز در اساسنامه دادگاه جنایات جنگی بسیار محدود بوده و متاسفانه سلاح‌های اتمی و شیمیایی در آن قرار نگرفته است.

متاسفانه نوع سلاح‌هایی که استفاده از آن‌ها در اساسنامه این دادگاه منع شده، بسیار قدیمی و بدون کاربرد امروزی است، به عنوان مثال کشورهای دارای سلاح اتمی راضی به قرار گرفتن نام این سلاح‌ها در فهرست سلاح‌های غیرمجاز نمی‌شوند، چرا که آن را انحصار خود می‌داند و از سوی دیگر کشورهای جهان سوم، راضی به قرار گرفتن سلاح‌های شیمیایی در فهرست سلاح‌های غیرمجاز نمی‌شوند.

تسلیحات شیمیایی؛ مضر ماندنی

از نظر تاریخی مواد شیمیایی یکی از ابزارهای جنگی بوده است اما خواستگاه سلاح شیمیایی به جنگ جهانی اول برمی‌گردد. نخستین حمله‌ی گسترده‌ی شیمیایی با گاز پولور ‌٢٢ آوریل ‌١٩١٥ در ناحیه‌ای از بلژیک رخ داد.

در طول جنگ سرد، آمریکا و شوروی انبارهای زیادی از این سلاح‌ها در اختیار داشتند که برای نابودسازی بشر و محیط زیست کافی بود که در نهایت در سال ‌١٩٧٢ کنوانسیون منع کاربری سلاح‌های شیمیایی در ژنو تصویب شد.

بر اساس آمار سازمان مبارزه با سلاح‌های شیمیایی بیش از ‌٢٣ هزار تن عامل شیمیایی و ‌٧٥/٢ میلیون مهمات در کشورهای عضو تاکنون نابود شده است.

روجیلیو پی‌فیتر، مدیر کل سازمان منع سلاح‌های شیمیایی یک ماه پیش در کنفرانسی که با نظارت این سازمان در خصوص خلع سلاح شیمیایی در ژنو برگزار شد اعلام کرد: بازرسان بین‌المللی در سراسر جهان تاکید کرده‌اند که حدود 24 هزار تن از مواد شیمیایی یا 33 درصد ذخایر اعلام شده، نابود شده است.

وی گفت: مقادیر زیادی از ذخیره‌ی سلا‌ح‌های شیمیایی در آمریکا و روسیه به رغم اینکه هر کدام به ترتیب 46 درصد و 22 درصد از ذخیره‌های خود را نابود کرده‌اند، هنوز باقی مانده است.

وی خاطر نشان کرد: آمریکا و روسیه تا آوریل 2012 فرصت دارد تا ذخیره‌ی باقی مانده‌شان را نابود سازند.

کابوس سلاح‌های شیمیایی هنوز تهدیدی برای بشریت به حساب می آید،هرچند ایرانیان تجربه سختی از این سلاح ویرانگر در حافظه دارند و یادگارهای،گازهای خردل،عامل اعصاب و... ارتش بعث عراق در دوران جنگ هنوز جان جانبازان ایرانی را می گیرد، مرگ تدریجی این جانبازان را رقم می زند.

حملات شیمیایی که با هدف قرار دادن نظامیان و غیرنظامیان تعداد قابل توجهی از اهالی شهرهای خرمشهر، اشنویه، سردشت و... را به گاز خردل و گازهای عصبی آلوده کرد؛یادگارهایی که آثارش در نسل‌های دوم متولد شده از آنها نیز قابل مشاهده است
و اکنون بعد از گذشت18سال از پایان جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، مرگ تدریجی آنانی که دستگاه تنفسی یشان سرشار از تحفه‌های اروپایی شده هر از چندی یادمان می آورد هدایای قاره سبز را که ارتش صدام بر سر انسانها می ریخت.